Tự khám để phát hiện sớm ung thư vú

Ung thư vú là căn bệnh phổ biến, là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở phụ nữ. Ung thư vú nếu được phát hiện và điều trị sớm thì tỷ lệ chữa khỏi bệnh đạt 100%. Bài viết hướng dẫn chị em phụ nữ tự khám để phát hiện sớm ung thư vú.

1. Thời điểm khám vú tốt nhất

Duy trì kiểm tra đều đặn sau mỗi lần tắm hoặc tối thiểu 1lần/tháng
Tốt nhất nên khám sau khi sạch kinh 5 ngày. Bởi đó là lúc vú mềm nhất
Duy trì việc khám phá vú đều đặn ngay cả khi mãn kinh.

2. Cách khám phá vú

Bước 1: Quan sát vú

Cởi áo đến phần trên thắt lưng, bộc lộ toàn bộ phần ngực. Đứng hoặc ngồi trước gương. Hai tay xuôi theo thân mình.
Quan sát kỹ trước gương về sự thay đổi kích thước, hình dạng của vú.
Đưa 2 tay lên trên đầu, nhìn kỹ ngực từ các góc độ khác nhau. Tìm sự thay đổi so với lần kiểm tra trước.
Quan sát sự cân đối của 2 vú. Có khối lồi bất thường không? Khối áp xe, sự co kéo da, dấu hiệu thay đổi màu sắc, màu da cam. Núm vú và quầng vú có bị tụt vào trong không?

Bước 2: Sờ nắn vú

**Sờ nắn là cách phát hiện khối u đơn giản dễ thực hiện**

Nằm ngửa trên giường. Đặt khăn gấp hoặc gối mỏng sau vai trái, đưa tay trái ra sau gáy. Dùng tay phải khám ngực. (Làm tương tự với bên phải hoặc với tư thế đứng).
Chụm các ngón tay lại. Ấn nhẹ nhàng, dứt khoát. Day tròn đầu ngón tay theo một vòng xoáy ốc từ ngoài vào trong. Bắt đầu từ vùng đuôi vú đến quầng núm vú.
Tìm kiếm khối u bất thường. Mảng dày da bất thường.
Dùng tay kiểm tra núm vú xem có dấu hiệu chảy dịch hay rỉ máu không. Dùng 2 ngón trỏ và cái vân vê đầu vú, bóp nhẹ để kiểm tra sự tiết dịch. Nếu có dịch thì phải xác định xem đó là dịch mủ, máu hay sữa.

Bước 3: Kiểm tra hệ thống hạch

**Nổi hạch nách có thể là triệu chứng của nhiều bệnh không chỉ của ung thư vú.**

Kiểm tra vùng hõm nách xem có hạch sưng đau không? Số lượng hạch? Kiểm tra tính dinh động của hạch.
Kiểm tra hạch dưới xương đòn và hố trên xương đòn

3. Dấu hiệu cảnh báo

Sờ thấy khối u ở vú
Một bên vú dày và chắc hơn bên còn lại
Xuất hiện một bên vú to lên nhiều so với bên còn lại. Một phần hoặc toàn bộ vú bị sưng lên.
Một bên vú xệ xuống bất thường
Da vùng vú bị lồi lõm, co kéo bất thường
Núm vú đau hoặc tụt vào trong
Thay đổi màu sắc hoặc tính chất trên da vú: màu da cam, co rút da vú
Có hạch dưới nách hoặc trên dưới xương đòn
Chảy núm vú dịch không phải sữa (bình thường vú không tiết dịch trừ trường hợp tháng cuối thai kì và đang cho con bú)
Đau đầu, nổi đỏ, vảy nến hoặc dày đặc ở núm vú, quầng vú.

Khi phát hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào ở vú bạn nên đi khám chuyên khoa sản phụ khoa càng sớm càng tốt. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời tăng cơ hội điều trị bảo tồn và tăng tỷ lệ khỏi hoàn toàn.

Ngoài việc tự khám đều đặn bạn cũng nên chụp X-quang vú và khám chuyên khoa để phát hiện triệu chứng ngay cả khi bệnh chưa biểu hiện rõ ràng để bạn có thể tự phát hiện.

BS Thanh Mai