Cơn đau nửa đầu Migraine khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống sinh hoạt và lao động. Với nhiều người cơn đau nửa đầu Migraine thường xuất hiện sau những điều kiện nhất định tạm gọi là các yếu tố khởi phát cơn đau. Khi bạn có thể xác định các yếu tố kích hoạt, bạn đã tiến gần hơn một bước đến việc kiểm soát chứng đau nửa đầu và hạn chế được các cơn đau trong tương lai. Bài viết này chia sẻ cho bạn mẹo để kiểm soát 10 tác nhân gây đau nửa đầu phổ biến nhất
1. Căng thẳng
Căng thẳng là nguyên nhân chính dẫn của khoảng 70% số người bị chứng đau nửa đầu. Một nghiên cứu cho thấy 50-70% số người mắc bệnh có mối liên hệ đáng kể giữa mức độ căng thẳng hàng ngày và các cơn đau nửa đầu họ gặp phải.
Nếu bạn luôn lo lắng về việc khi nào cơn đau nửa đầu xuất hiện thì bạn đã chính thức bước vào chuỗi thời gian mệt mỏi không hồi kết.
Cách đối phó:
- Bắt đầu bằng cách lập danh sách những điều được coi là nguyên nhân gây ra những căng thẳng cho bạn
- Sau đó hướng tới việc giảm thiểu những tác nhân này trong cuộc sống của bạn.
- Các liệu pháp thư giãn, thiền, tập thể dục và ngủ sớm, ngủ đủ có thể cực kỳ hữu ích trong việc kiểm soát căng thẳng. Những giải pháp này sẽ không loại bỏ tất cả căng thẳng khỏi cuộc sống của bạn, nhưng chúng có thể thay đổi phản ứng sinh lý của cơ thể bạn đối với căng thẳng và từ đó làm giảm khả năng căng thẳng kích hoạt cơn đau nửa đầu.
2. Những thay đổi liên quan đến giấc ngủ
Mối liên hệ giữa chứng đau nửa đầu và giấc ngủ là không thể phủ nhận. Giấc ngủ ảnh hưởng đến tất cả các bộ phận của cơ thể – bao gồm cả não – vì vậy có nghĩa là khi lịch trình giấc ngủ của bạn không đều đặn, bạn sẽ dễ bị đau nửa đầu. Một điều khác cần lưu ý khi đi ngủ: Gần một nửa số cơn đau nửa đầu xảy ra trong khoảng thời gian từ 4 giờ sáng đến 9 giờ sáng, khiến mọi người có nguy cơ mắc chứng rối loạn giấc ngủ cao hơn.
Cách đối phó:
- Cố gắng đi ngủ vào cùng một giờ mỗi đêm và cố gắng ngủ ít nhất 7-8 tiếng/ngày.
- Không nên xem tivi, nhắn tin, đọc sách và nghe nhạc khi ở trên giường và cố gắng hết sức để không ngủ trưa trong ngày. Bạn có thể nhắm mắt nghĩ ngơi khoảng 10-15 phút buổi trưa.
3. Nội tiết tố
Phụ nữ có nguy cơ mắc chứng đau nửa đầu cao gấp 3 lần so với nam giới và có tới 75% phụ nữ nhận thấy rằng họ bị các cơn đau nửa đầu vào khoảng thời gian của kỳ kinh nguyệt. Đây được gọi là “chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt”, chỉ xảy ra trong thời kỳ kinh nguyệt của phụ nữ do sự thay đổi nồng độ estrogen và progesterone.
Cách đối phó:
- Bên cạnh những thay đổi trong lối sống và chế độ ăn uống, có một số phương pháp ngừa thai có thể ổn định lượng hormone và do đó ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu trong tương lai.
- Tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ sản phụ khoa để được tư vấn kỹ hơn.
- Bạn có thể sử dụng một số loại thuốc giảm đau như NSAID, Sumatripan, hoặc thiết bị GammaCore…
4. Caffeine và rượu
Nhiều người nhận thấy các triệu chứng đau nửa đầu của họ tăng lên sau khi tiêu thụ caffeine hoặc rượu. Ngược lại, những người khác nói rằng một tách cà phê có thể ngăn chặn các triệu chứng đau nửa đầu của họ và một số loại thuốc được thiết kế để chống lại cơn đau nửa đầu có thể chứa một lượng caffeine. Mặc dù bệnh nhân đau nửa đầu coi rượu vang đỏ là nguyên nhân chính gây ra chứng đau nửa đầu do rượu, các nghiên cứu cho thấy các loại rượu khác cũng có khả năng gây ra điều tương tự — và đôi khi còn thường xuyên hơn.
Cách đối phó:
- Hạn chế và biết giới hạn của bản thân khi uống rượu.
- Nếu bạn đang gặp phải các dấu hiệu cảnh báo của cơn đau nửa đầu sau khi uống rượu, hãy dùng thuốc cắt cơn đau cấp tính (nếu cần) ngay lập tức.
5. Thay đổi thời tiết
Bão, trời trở lạnh, đợt nắng nóng mới và sự thay đổi của áp suất không khí là những tác nhân phổ biến gây đau nửa đầu do thời tiết có thể dẫn đến cơn đau nửa đầu. Độ ẩm và nhiệt cao có thể dễ dàng dẫn đến mất nước, một nguyên nhân phổ biến khác gây đau nửa đầu.
Cách đối phó:
- Chúng ta không thể kiểm soát thời tiết, vì vậy nếu điều kiện hiện tại không thuận lợi cho chứng đau nửa đầu của bạn, hãy ở trong nhà hoặc điều chỉnh lịch trình hoạt động ngoài trời của bạn cho phù hợp.
- Nên lựa chọn thời gian sáng sớm để làm các công việc ngoài trời trong mùa hè.
6. Chế độ ăn uống
Có một danh sách các loại thực phẩm được biết đến là nguyên nhân gây ra cơn đau nửa đầu. Những loại phổ biến nhất là thực phẩm có chứa histamine và bột ngọt, sôcôla, pho mát và các sản phẩm từ sữa khác, chất làm ngọt nhân tạo (ví dụ như aspartame), caffeine và bất cứ thứ gì mạnh mùi.
Cách đối phó:
- Nếu bạn có thể xác định các tác nhân thực phẩm cụ thể, hãy tránh chúng càng nhiều càng tốt.
- Nhiều người cũng áp dụng một chế độ ăn kiêng giảm đau nửa đầu loại bỏ các loại thực phẩm và thành phần được cho là gây ra chứng đau nửa đầu.
7. Mất nước
Khoảng 1/3 số người bị chứng đau nửa đầu nói rằng mất nước là nguyên nhân khởi phát, và đối với một số người, ngay cả dấu hiệu mất nước nhỏ nhất cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến cơn đau đầu suy nhược. Mất nước ảnh hưởng đến cơ thể ở mọi cấp độ và có thể gây chóng mặt, lú lẫn, thậm chí có thể trở thành tình trạng cấp cứu y tế.
Cách đối phó:
- Luôn mang theo một chai nước và theo dõi lượng nước nạp vào cơ thể, Cần thận trọng khi sử dụng các thuốc lợi tiểu nhất là ở những người có kèm suy thận và tăng huyết áp…
- Một số người chia sẻ rằng khi xuất hiện cơn đau nửa đầu, họ thường uống một cốc nước và nghỉ ngơi để cơn đau giảm bớt.
8. Ánh sáng
Đối với nhiều bệnh nhân đau nửa đầu, ánh sáng tự nhiên là kẻ thù. Tình trạng này được gọi là Photophobia – chứng sợ ánh sáng , và nó thực sự là một trong những tiêu chuẩn được sử dụng để chẩn đoán chứng đau nửa đầu.
Cả ánh sáng tự nhiên và bóng đèn huỳnh quang hoặc bóng đèn nhấp nháy đều có vấn đề, khiến bạn khó có thể ở bên ngoài hoặc ở trong môi trường văn phòng.
Cách đối phó:
- Đeo kính râm rất hữu ích khi bạn ra ngoài
- Khi đối mặt với ánh sáng nhân tạo, hãy ngồi gần cửa sổ hơn và tránh ánh sáng nhấp nháy hoặc nguồn sáng chói.
- Đèn xanh lục là dải ánh sáng duy nhất đã được chứng minh là không làm trầm trọng thêm các triệu chứng đau nửa đầu.
9. Mùi
Một số mùi có thể kích hoạt các thụ thể thần kinh nhất định trong đường mũi có thể gây ra cơn đau nửa đầu hoặc làm cho cơn đau nửa đầu đã bắt đầu trở nên tồi tệ hơn. Osmophobia (chứng sợ mùi) là một triệu chứng phổ biến của chứng đau nửa đầu.
Cách đối phó:
- Tránh nước hoa, mùi thức ăn mạnh, hóa chất hoặc xăng dầu.
- Nếu bạn làm việc trong môi trường văn phòng, hãy cho đồng nghiệp biết tình trạng của bạn và đừng ngại yêu cầu họ hạn chế xịt nước hoa. Bạn có thể lựa chọn ngồi ở nơi thoáng khí hoặc tránh vị trí gần các đồng nghiệp sử dụng các loại nước hoa có mùi nồng.
10. Lạm dụng thuốc
Trớ trêu thay, nếu bạn thường xuyên bị đau nửa đầu và dùng thuốc giảm đau cấp tính do bác sĩ kê đơn hơn 10 ngày trong một tháng, bản thân nó có thể gây ra nhiều cơn đau nửa đầu hơn — hiện tượng được gọi là Đau đầu do lạm dụng thuốc (MOH).
Cách đối phó:
- Nếu bạn bị MOH, trước tiên bạn phải ngừng dùng thuốc và loại bỏ thuốc ra khỏi cơ thể trước khi bạn có thể ngừng chu kỳ đau.
- Bạn nên làm việc với bác sĩ để tìm hiểu cách loại bỏ một số loại thuốc, chẳng hạn như opioid hoặc thuốc chứa butalbital, một cách an toàn.
Hãy nhớ rằng kinh nghiệm của mỗi người về chứng đau nửa đầu và các tác nhân gây đau nửa đầu là khác nhau. Đừng cảm thấy ngần ngại khi nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia thần kinh về các yếu tố khởi phát của bạn — điều này sẽ giúp họ đưa ra chẩn đoán chính xác và bắt đầu kế hoạch điều trị tốt nhất cho các triệu chứng của bạn.
BS Uông Mai lược dịch
