Cho dù bạn mới được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú hay bạn đang đối mặt với căn bệnh ung thư vú di căn sang các bộ phận khác của cơ thể, bạn có thể có nhiều câu hỏi. Câu hỏi thường gặp nhất mà chúng tôi nhận được là “Người bị ung thư vú nên ăn gì?”
1. Lời khuyên chung về nguyên tắc dinh dưỡng dành cho người ung thư vú
Chuyên gia dinh dưỡng Anna Taylor – Thành viên của Hiệp hội dinh dưỡng Hoa Kỳ, đưa ra bốn lời khuyên về chế độ ăn uống cho những người đang điều trị ung thư:
- Giữ đủ nước: Cố gắng cung cấp đủ nước theo nhu cầu của cơ thể, lưu ý là các loại nước này không chứa caffeine.
- Nạp đủ calo: Cách tốt nhất để biết liệu bạn có đang ăn đủ calo hay không là kiểm tra cân nặng hàng tuần. Nếu cân nặng của bạn có xu hướng giảm tuần này qua tuần khác, hãy nói chuyện với chuyên gia dinh dưỡng để lập kế hoạch. Nhớ ăn thường xuyên trong ngày. Nên chia thành các bữa nhỏ trong ngày để dễ hấp thu.
- Cung cấp đủ chất dinh dưỡng, ăn đa dạng các nhóm thực phẩm: Chọn thực phẩm từ các nhóm thực phẩm như trái cây, rau, ngũ cốc, đậu, hạt dinh dưỡng, thịt/trứng và các sản phẩm từ sữa. Một chế độ ăn uống cân bằng giúp đảm bảo bạn nhận được các chất dinh dưỡng cần thiết để giữ cho cơ thể khỏe mạnh.
- Đừng quên protein: Protein – chất đạm giúp duy trì khối lượng cơ. Protein từ thịt gia cầm, cá, hải sản, trứng, đậu, đậu lăng, quả hạch, hạt dinh dưỡng, đậu nành và các sản phẩm từ sữa. Một lượng nhỏ protein được tìm thấy trong rau và ngũ cốc nguyên hạt.
2. Ăn gì trong quá trình điều trị ung thư vú
Nếu bạn không bị các tác dụng phụ liên quan đến dinh dưỡng do điều trị ung thư làm hạn chế khả năng ăn và / hoặc tiêu hóa thức ăn của bạn, chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng bạn có thể tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh nói chung bao gồm:
2.1. Trái cây và rau: 5+ khẩu phần mỗi ngày .
Trái cây và rau quả có chứa các đặc tính chống oxy hóa và kháng estrogen. Các loại rau họ cải như bông cải xanh, súp lơ trắng, cải xoăn, bắp cải tốt và rất giàu chất phytochemical – chất bảo vệ tế bào và cơ thể trước nguy cơ ung thư.
2.2. Ngũ cốc nguyên hạt: 25-30 gam chất xơ mỗi ngày .
Ngũ cốc nguyên hạt là thực phẩm chưa qua chế biến có chứa nhiều carbohydrate phức hợp, chất xơ, chất phytochemical cũng như vitamin và khoáng chất. Một nghiên cứu của các nhà nghiên cứu tại Đại học Soochow ở Tô Châu, Trung Quốc, phát hiện ra rằng việc hấp thụ nhiều chất xơ có thể có tác động tích cực bằng cách thay đổi hoạt động nội tiết tố của ung thư vú và các bệnh ung thư phụ thuộc vào nội tiết tố khác.
2.3. Protein nạc – và cả đậu nành .
Để có nguồn protein tốt, hãy tăng cường ăn thịt gia cầm, cá và các loại đậu như đậu đỗ và đậu lăng. Hạn chế ăn các loại thực phẩm đã qua xử lý, ngâm chua và hun khói. Đậu nành với lượng vừa phải, có nghĩa là một đến hai khẩu phần/ngày thực phẩm từ đậu nành nguyên chất (như đậu phụ, đậu edamame và sữa đậu nành). Các nghiên cứu, bao gồm cả nghiên cứu được báo cáo trong Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ, cho thấy động vật chuyển hóa đậu nành khác với con người. Đậu nành không chỉ an toàn với lượng vừa phải, mà nghiên cứu cho thấy đậu nành có chứa isoflavone, một chất dinh dưỡng thực vật có đặc tính chống ung thư. Tối đa ba phần thực phẩm đậu nành nguyên hạt mỗi ngày không làm tăng nguy cơ tái phát hoặc tử vong của người sau ung thư vú.
2.4. Hạn chế uống rượu
Uống rượu là một yếu tố nguy cơ được biết đến đối với ung thư vú. Một nghiên cứu lớn, quan sát trên 105.986 phụ nữ cho thấy rằng uống ba ly rượu vang trở lên mỗi tuần trong suốt cuộc đời làm tăng nguy cơ ung thư vú của phụ nữ lên đáng kể. Nghiên cứu cho thấy nguy cơ ung thư vú tăng 15% khi phụ nữ uống trung bình từ ba đến sáu ly mỗi tuần, so với những phụ nữ không uống. Cố gắng tránh uống đồ uống có cồn khi có thể.
3. Sau khi điều trị ung thư vú cần duy trì cân nặng hợp lý
Phụ nữ béo phì có lượng estrogen lưu thông trong máu cao hơn so với phụ nữ có trọng lượng cơ thể lý tưởng.
Nhiều nghiên cứu bao gồm một nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu từ Viện Nghiên cứu Khoa học Y tế Iran ở Tehran đã chứng minh mối liên quan giữa kích thước khối cơ thể và ung thư vú ở phụ nữ sau mãn kinh.
Nếu bạn thừa cân, các chuyên gia khuyên bạn nên giảm cân thông qua một chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên khi bạn đã điều trị xong. Giảm cân trong quá trình điều trị thường không được khuyến khích, vì điều này thường liên quan đến mất cơ không mong muốn, dẫn đến mệt mỏi, hệ thống miễn dịch bị ức chế và quá trình chữa bệnh chậm hơn.
Cơ thể bạn cần được bổ sung những chất dinh dưỡng cần thiết để chống lại bệnh ung thư. Sau khi điều trị xong, hãy cân nhắc gặp chuyên gia dinh dưỡng để có các khuyến nghị dành riêng cho từng cá nhân nhằm giảm nguy cơ tái phát và hỗ trợ cân nặng hợp lý.
4. Thuốc chống ung thư tiềm ẩn trong thực phẩm
Các chất dinh dưỡng thực vật hỗ trợ sức khỏe con người và được tìm thấy trong thực phẩm có nguồn gốc thực vật, bao gồm trái cây, rau, đậu và ngũ cốc. Dưới đây, bạn sẽ tìm thấy các loại thực phẩm phổ biến có chứa chất phytochemical quan trọng.
| Chất phytochemical | Nguồn thực phẩm |
| Carotenoid | Rau, trái cây có màu vàng, cam, xanh đậm… |
| Isothiocyanates | Mù tạt, rau họ cải… |
| Phenolic compounds | Tỏi, trà xanh, đậu nành, ngũ cốc, rau họ cải, hạt lanh… |
| Flavanoids | Hầu hết trái cây và rau củ… |
| Organo-sulfides | Tỏi, hành tây, tỏi tây, hẹ… |
| Isoflavones | Đậu nành, hạt lanh… |
| Indoles | Súp lơ, cải xanh, cải thìa… |
5. Một số giải pháp khi gặp tác dụng phụ từ quá trình điều trị
5.1. Buồn nôn.
Nếu bạn cảm thấy buồn nôn, bạn nên ăn nhiều thực phẩm mát hoặc ở nhiệt độ phòng vì chúng không có mùi nồng. Nó cũng có thể hữu ích để ăn thức ăn ít chất béo hơn vì chất béo mất nhiều thời gian hơn để tiêu hóa.
Taylor nói: “Đừng bỏ bữa hoàn toàn nếu bạn bị buồn nôn, vì dạ dày trống rỗng có thể khiến cơn buồn nôn trở nên tồi tệ hơn. Thay vào đó, hãy ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày”. Tránh các món ăn có hương vị nồng mạnh. Hãy thoải mái kết hợp gừng vào công thức nấu ăn của bạn, vì điều này có thể giúp giải quyết cơn buồn nôn dạ dày.
5.2. Táo bón
Nếu táo bón trở thành một vấn đề, bạn có thể ăn thực phẩm giàu chất xơ và bổ sung nước đầy đủ. Đi bộ nhẹ nhàng và đồ uống ấm cũng có thể giúp khuyến khích đi đại tiện đều đặn.
5.3. Mệt mỏi
Để chống lại sự mệt mỏi, hãy chọn đồ ăn nhẹ giàu protein và các bữa ăn nhỏ thường xuyên hơn là các bữa ăn lớn. Mọi người thường cảm thấy mệt mỏi hơn khi họ ăn không ngon hoặc khi họ giảm cân trong quá trình điều trị.
Nếu bạn đang gặp bất kỳ tác dụng phụ nào ảnh hưởng đến khả năng ăn uống thường xuyên của mình, hãy trao đổi với bác sĩ để xem xét các khuyến nghị dinh dưỡng cho từng cá nhân hay không.
Chế độ dinh dưỡng dành cho người bệnh ung thư vú là rất quan trọng. Cần đảm bảo cơ thể được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và năng lượng cần thiết. Không nên kiêng khem chặt khiến cơ thể bị thiếu chất dẫn đến suy kiệt.
Người lược dịch: BS Uông Mai
