1. Thế nào là đau nửa đầu bên phải?

Đau nửa đầu bên phải là tình trạng đau nhức dữ dội ở nửa đầu phía bên phải. Đau đầu xảy ra do mạch máu bị tắc nghẽn không thể lưu thông máu làm tăng cao nồng độ chất dẫn truyền serotonin trong máu. Bệnh thường gặp ở phụ nữ, gây khó chịu và mệt mỏi cho người bệnh. Khi các cơn đau đầu xuất hiện, nhiều người không quá quan tâm và thường lựa chọn các loại thuốc giảm đau để cắt cơn đau. Tuy nhiên, điều này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như tắc nghẽn mạch mãu, đột quỵ, tai biến, thậm chí là tử vong. 

2. Dấu hiệu nhận biết bệnh

Tùy từng người bệnh sẽ có mức độ đau đầu khác nhau, thông thường bắt đầu từ nhẹ rồi nặng dần. Người bệnh thường cảm thấy đau nhói vùng đầu bên phải, các cơn đau thường rất dai dẳng, dữ dội. Đau nửa đầu bên phải là các cơn đau kéo dài khoảng 4-72 giờ ở phía bên phải gây mệt mỏi cho người bệnh. Ngoài ra, đau nửa đầu thường đi kèm với một số dấu hiệu sau:

• Tăng nhạy cảm với ánh sáng, thích ở trong căn phòng tối.
• Thích yên tĩnh, sợ âm thanh lớn.
• Đau tăng lên khi vận động.
• Cảm giác co giật thái dương.
• Buồn nôn, nôn.
• Hoa mắt.
• Kém tập trung.
• Đổ mồ hôi.
• Đau bụng, tiêu chảy.

2. Đau nửa đầu bên phải là dấu hiệu của những bệnh lí nào?

Đau nửa đầu không chỉ gây khó chịu, mệt mỏi cho người bệnh bệnh mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm.

Đau đầu migraine

Đau đầu migraine là bệnh đau nửa đầu từng cơn. Bệnh thường xảy ra ở nhóm người thường xuyên bị căng thẳng thần kinh, mất ngủ hoặc từng bị chấn thương đầu. Thời tiết thay đổi hay mỗi trường ô nhiễm tiếng ồn, ánh sáng chói cũng có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện bệnh. Đặc điểm của cơn đau đầu migraine là đau theo nhịp mạch, ở một bên, xuất hiện thành đợt. Cường độ cơn đau có thể từ nhẹ đến dữ dội. Thường gặp nhất ở phụ nữ 30-45 tuổi. 

Bệnh u não

Khối u trong não gây chèn ép lên các tế bào não và các mạch máu não gây ra đau đầu. Các cơn đau đầu do khối u thường dữ dội và đi kèm với triệu chứng ù tai.

Đột quỵ

Đau đầu là một trong những dấu hiệu cảnh báo tình trạng kém lưu thông máu lên não. Lâu ngày có thể gây tắc nghẽn mạch máu, thậm chí là đột quỵ. Các cơn đau nửa đầu ở bệnh nhân đột quỵ thường rất dữ dội.

Thiếu máu não

Khi máu lưu thông đến não kém gây ra tình trạng thiếu oxy lên não. Khi đó, não phản ứng bằng cách gây ra đau đầu, đau nửa đầu. Đau đầu do thiếu máu não thường đi kèm chóng mặt, ù tai, đau mỏi vùng vai gáy, suy giảm trí nhớ.

3. Xử trí khi gặp cơn đau nửa đầu bên phải

Khi bị đau đầu, nhiều người thường sử dụng các thuốc giảm đau nhanh chóng để không ảnh hưởng đến công việc và sinh hoạt. Tuy nhiên, sử dụng thuốc trong thời gian dài có thể làm giảm tác dụng của thuốc khiến người bệnh phải dùng thuốc với liều cao hơn và phụ thuộc vào thuốc. Để hạn chế tình trạng này, khi các cơn đau nửa đầu xuất hiện, bạn có thể thực hiện một số phương pháp sau.

• Tạm dừng công việc đang làm, nghỉ ngơi, thư giãn, tránh căng thẳng.
• Ngủ một giấc sâu trong căn phòng thoáng và yên tĩnh. Nếu không thể ngủ lâu, hãy nghỉ ngơi ít nhất khoảng 10 phút ở nơi yên tĩnh.
• Uống đủ nước để ngăn tình trạng đau đầu trở nên trầm trọng hơn.
• Chườm ấm sau gáy để kích thích lưu thông máu lên não, giúp giảm đau đầu.
• Tắm nước nóng giúp giảm các cơn đau nửa đầu bên phải do thay đổi thời tiết hoặc do bệnh xoang.
• Bấm huyệt, massage vùng đầu, trán, cổ, vai gáy giúp máu lưu thông đến não tốt hơn.
• Tránh xa khu vực ồn ào, có ánh sáng chói gắt như bóng điện, đèn nhấp nháy. 

4. Điều trị đau nửa đầu bên phải

Có nhiều nguyên nhân gây đau nửa đầu bên phải, xác định và điều trị đúng bệnh lý nền giúp cải thiện tình trạng đau nửa đầu nhanh chóng. Trong trường hợp chưa rõ nguyên nhân gây đau đầu, phương pháp điều trị đau nửa đầu bên phải nhằm mục đích giảm nhẹ mức độ đau và hạn chế tái phát. Tùy tình trạng của bệnh nhân, bác sĩ sẽ có phác đồ điều trị phù hợp. Dưới đây là một số nhóm thuốc thường được sử dụng trong điều trị đau nửa đầu bên phải:

• Nhóm thuốc giảm đau: có tác dụng cắt các cơn đau nhanh chóng.
• Nhóm thuốc ngăn ngừa tái phát bệnh: có tác dụng giảm tần suất và độ nặng của các cơn đau đầu. Các thuốc này cần sử dụng hàng ngày, kéo dài mới mang lại hiệu quả rõ rệt.

Ngoài các thuốc kê đơn, người bệnh cũng cần thay đổi lối sống lành mạnh, hạn chế căng thẳng mới mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất và duy trì kết quả lâu dài.

5. Ăn gì kiêng gì khi bị đau nửa đầu bên phải

Chế độ dinh dưỡng hợp lý luôn rất quan trọng đối với người bị đau nửa đầu bên phải. Người bị đau nửa đầu nên ăn và kiêng ăn một số thực phẩm sau đây:

Nên ăn

• Thực phẩm nhiều chất xơ, vitamin và khoáng chất: rau xanh, hoa quả tươi, ngũ cốc nguyên hạt,…
• Ăn chất béo lành mạnh, sử dụng dầu có nguồn gốc từ thực vật như dầu oliu, dầu hướng dương, dầu đậu nành.
• Các loại cá giàu omega-3 như cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá trích, cá mòi,…

Kiêng ăn

• Giảm lượng muối tiêu thụ dưới 5g.ngày.
• Hạn chế thực phẩm chiên rán, thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều muối.
• Không uống rượu, bia, nước ngọt có gas và sử dụng các chất kích thích khác.

Trên đây là các thông tin về chứng đau nửa đầu bên phải. Đau đầu mặc dù không ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng nhưng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nguy hiểm. Vì vậy, để thoát khỏi những cơn đau đầu khó chịu, bạn cần thăm khám và điều trị theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa kết hợp với chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt lành mạnh.

Bài viết Đau nửa đầu bên phải là bệnh gì? Làm thế nào để hết đau đầu bên phải? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Vạn Quốc Dược Vương.

1. Đau nửa đầu Migraine là gì? 

Đau nửa đầu thường là một cơn đau đầu vừa phải hoặc dữ dội với cảm giác đau nhói ở một bên đầu. Nhiều người cũng có các triệu chứng như cảm thấy buồn nôn, mệt mỏi và tăng độ nhạy cảm với ánh sáng hoặc âm thanh.

Đau nửa đầu là một tình trạng sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 1/5 phụ nữ và khoảng 1/15 nam giới. Chúng thường bắt đầu ở tuổi trưởng thành.

Có nhiều kiểu đau nửa đầu Migraine, nhưng 2 kiểu thường gặp nhất là:

• đau nửa đầu có dấu hiệu tiền triệu – nơi có các dấu hiệu cảnh báo cụ thể ngay trước khi cơn đau nửa đầu bắt đầu, chẳng hạn như nhìn thấy đèn nhấp nháy
• đau nửa đầu không có dấu hiệu tiền triệu – loại phổ biến nhất, trong đó chứng đau nửa đầu xảy ra mà không có dấu hiệu cảnh báo cụ thể

Một số người bị đau nửa đầu thường xuyên, lên đến vài lần một tuần. Những người khác chỉ thỉnh thoảng bị đau nửa đầu. Có thể thời gian giữa các cơn đau nửa đầu lên tới vài năm.

2. Khi nào bạn cần đi khám nếu bị đau nửa đầu

Bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa nếu bạn có các triệu chứng đau nửa đầu thường xuyên (hơn 5 lần/tháng) hoặc nghiêm trọng hoặc không đáp ứng với thuốc.

Thuốc giảm đau đơn giản, chẳng hạn như paracetamol hoặc ibuprofen, có thể có hiệu quả đối với chứng đau nửa đầu.

Cố gắng không sử dụng liều lượng tối đa của thuốc giảm đau một cách thường xuyên vì điều này có thể khiến việc điều trị đau đầu trở nên khó khăn hơn theo thời gian.

Một cơn đau nửa đầu có thể là dấu hiệu cảnh báo đột quỵ não, viêm não, viêm màng não… Nếu có các triệu chứng sau kèm theo bạn nên đến ngay cơ sở y tế gần nhất hoặc gọi cấp cứu. 

• liệt hoặc yếu ở 1 hoặc cả hai cánh tay hoặc 1 bên mặt
• lời nói lắp bắp hoặc nói ngọng
• một cơn đau đầu dữ dội đột ngột không giống như bất cứ cơn đau đầu nào mà bạn đã từng trải qua.
• nhức đầu kèm theo sốt, cứng gáy, rối loạn tâm thần, co giật, nhìn đôi và phát ban

3. Nguyên nhân của chứng đau nửa đầu

Nguyên nhân chính xác của chứng đau nửa đầu vẫn chưa được biết rõ, mặc dù chúng được cho là kết quả của những thay đổi tạm thời trong các chất hóa học, dây thần kinh và mạch máu trong não.

Khoảng một nửa số người trải qua chứng đau nửa đầu cho thấy rằng các gen có thể đóng một vai trò nào đó.

Một số người nhận thấy các cơn đau nửa đầu có liên quan đến một số tác nhân gây ra, có thể bao gồm:

• liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt
• nơi ánh sáng mạnh, âm thanh lớn
• mệt mỏi, căng thẳng
• thực phẩm hoặc đồ uống nhất định

4. Điều trị chứng đau nửa đầu Migraine

Hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu chứng đau nửa đầu, nhưng có một số phương pháp điều trị để giúp giảm các triệu chứng.

Bao gồm các:

• thuốc giảm đau – bao gồm cả thuốc không kê đơn như paracetamol và ibuprofen
• triptans – loại thuốc có thể giúp đảo ngược những thay đổi trong não có thể gây ra chứng đau nửa đầu
• thuốc chống nôn – các loại thuốc thường được sử dụng để giúp giảm bớt cảm giác ốm (buồn nôn) hoặc bị ốm của mọi người

Nhiều người nhận thấy rằng ngủ đủ và nghỉ ngơi trong phòng tối cũng có thể hữu ích.

5. Phòng ngừa chứng đau nửa đầu

Nếu bạn nghi ngờ một nguyên nhân cụ thể nào đó đang gây ra chứng đau nửa đầu, chẳng hạn như căng thẳng hoặc một loại thực phẩm nhất định, thì việc tránh tác nhân kích thích này có thể giúp giảm nguy cơ bị chứng đau nửa đầu.

Nó cũng có thể giúp duy trì một lối sống lành mạnh nói chung, bao gồm tập thể dục thường xuyên, ngủ và ăn uống đầy đủ, cũng như đảm bảo bạn luôn đủ nước và hạn chế tiêu thụ caffeine và rượu.

Nếu chứng đau nửa đầu của bạn nghiêm trọng hoặc bạn đã cố gắng tránh các tác nhân có thể gây ra nhưng vẫn gặp phải các triệu chứng, bác sĩ có thể kê đơn các loại thuốc để giúp ngăn chặn các cơn đau nửa đầu..

Các loại thuốc được sử dụng để ngăn ngừa chứng đau nửa đầu bao gồm thuốc chống động kinh topiramate và một loại thuốc gọi là propranolol thường được sử dụng để điều trị huyết áp cao . 

Có thể mất vài tuần trước khi các triệu chứng đau nửa đầu của bạn bắt đầu cải thiện.

Chứng đau nửa đầu có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của bạn và khiến bạn không thể thực hiện các hoạt động bình thường hàng ngày của mình. Một số người nhận thấy họ cần phải nằm nghỉ ngơi nhiều ngày liền. Các cơn đau nửa đầu đôi khi có thể trở nên tồi tệ hơn theo thời gian, nhưng chúng có xu hướng cải thiện dần dần trong nhiều năm đối với hầu hết mọi người.

BS Uông Mai lược dịch

Bài viết Tổng quan về chứng đau nửa đầu Migraine đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Vạn Quốc Dược Vương.

1. Căng thẳng

Căng thẳng là nguyên nhân chính dẫn của khoảng 70% số người bị chứng đau nửa đầu. Một nghiên cứu cho thấy 50-70% số người mắc bệnh có mối liên hệ đáng kể giữa mức độ căng thẳng hàng ngày và các cơn đau nửa đầu họ gặp phải. 

Nếu bạn luôn lo lắng về việc khi nào cơn đau nửa đầu xuất hiện thì bạn đã chính thức bước vào chuỗi thời gian mệt mỏi không hồi kết. 

Cách đối phó: 

• Bắt đầu bằng cách lập danh sách những điều được coi là nguyên nhân gây ra những căng thẳng cho bạn 
• Sau đó hướng tới việc giảm thiểu những tác nhân này trong cuộc sống của bạn.
• Các liệu pháp thư giãn, thiền, tập thể dục và ngủ sớm, ngủ đủ có thể cực kỳ hữu ích trong việc kiểm soát căng thẳng. Những giải pháp này sẽ không loại bỏ tất cả căng thẳng khỏi cuộc sống của bạn, nhưng chúng có thể thay đổi phản ứng sinh lý của cơ thể bạn đối với căng thẳng và từ đó làm giảm khả năng căng thẳng kích hoạt cơn đau nửa đầu.

2. Những thay đổi liên quan đến giấc ngủ

Mối liên hệ giữa chứng đau nửa đầu và giấc ngủ là không thể phủ nhận. Giấc ngủ ảnh hưởng đến tất cả các bộ phận của cơ thể – bao gồm cả não – vì vậy có nghĩa là khi lịch trình giấc ngủ của bạn không đều đặn, bạn sẽ dễ bị đau nửa đầu. Một điều khác cần lưu ý khi đi ngủ: Gần một nửa số cơn đau nửa đầu xảy ra trong khoảng thời gian từ 4 giờ sáng đến 9 giờ sáng, khiến mọi người có nguy cơ mắc chứng rối loạn giấc ngủ cao hơn.

Cách đối phó: 

• Cố gắng đi ngủ vào cùng một giờ mỗi đêm và cố gắng ngủ ít nhất 7-8 tiếng/ngày. 
• Không nên xem tivi, nhắn tin, đọc sách và nghe nhạc khi ở trên giường và cố gắng hết sức để không ngủ trưa trong ngày. Bạn có thể nhắm mắt nghĩ ngơi khoảng 10-15 phút buổi trưa. 

3. Nội tiết tố

Phụ nữ có nguy cơ mắc chứng đau nửa đầu cao gấp 3 lần so với nam giới và có tới 75% phụ nữ nhận thấy rằng họ bị các cơn đau nửa đầu vào khoảng thời gian của kỳ kinh nguyệt. Đây được gọi là “chứng đau nửa đầu do kinh nguyệt”, chỉ xảy ra trong thời kỳ kinh nguyệt của phụ nữ do sự thay đổi nồng độ estrogen và progesterone.

Cách đối phó: 

• Bên cạnh những thay đổi trong lối sống và chế độ ăn uống, có một số phương pháp ngừa thai có thể ổn định lượng hormone và do đó ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu trong tương lai. 
• Tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ sản phụ khoa để được tư vấn kỹ hơn. 
• Bạn có thể sử dụng một số loại thuốc giảm đau như NSAID, Sumatripan, hoặc thiết bị GammaCore…

4. Caffeine và rượu

Nhiều người nhận thấy các triệu chứng đau nửa đầu của họ tăng lên sau khi tiêu thụ caffeine hoặc rượu. Ngược lại, những người khác nói rằng một tách cà phê có thể ngăn chặn các triệu chứng đau nửa đầu của họ và một số loại thuốc được thiết kế để chống lại cơn đau nửa đầu có thể chứa một lượng caffeine. Mặc dù bệnh nhân đau nửa đầu coi rượu vang đỏ là nguyên nhân chính gây ra chứng đau nửa đầu do rượu, các nghiên cứu cho thấy các loại rượu khác cũng có khả năng gây ra điều tương tự — và đôi khi còn thường xuyên hơn.

Cách đối phó: 

• Hạn chế và biết giới hạn của bản thân khi uống rượu. 
• Nếu bạn đang gặp phải các dấu hiệu cảnh báo của cơn đau nửa đầu sau khi uống rượu, hãy dùng thuốc cắt cơn đau cấp tính (nếu cần) ngay lập tức.

5. Thay đổi thời tiết

Bão, trời trở lạnh, đợt nắng nóng mới và sự thay đổi của áp suất không khí là những tác nhân phổ biến gây đau nửa đầu do thời tiết có thể dẫn đến cơn đau nửa đầu. Độ ẩm và nhiệt cao có thể dễ dàng dẫn đến mất nước, một nguyên nhân phổ biến khác gây đau nửa đầu.

Cách đối phó: 

• Chúng ta không thể kiểm soát thời tiết, vì vậy nếu điều kiện hiện tại không thuận lợi cho chứng đau nửa đầu của bạn, hãy ở trong nhà hoặc điều chỉnh lịch trình hoạt động ngoài trời của bạn cho phù hợp. 
• Nên lựa chọn thời gian sáng sớm để làm các công việc ngoài trời trong mùa hè.

6. Chế độ ăn uống

Có một danh sách các loại thực phẩm được biết đến là nguyên nhân gây ra cơn đau nửa đầu. Những loại phổ biến nhất là thực phẩm có chứa histamine và bột ngọt, sôcôla, pho mát và các sản phẩm từ sữa khác, chất làm ngọt nhân tạo (ví dụ như aspartame), caffeine và bất cứ thứ gì mạnh mùi.

Cách đối phó: 

• Nếu bạn có thể xác định các tác nhân thực phẩm cụ thể, hãy tránh chúng càng nhiều càng tốt. 
• Nhiều người cũng áp dụng một chế độ ăn kiêng giảm đau nửa đầu loại bỏ các loại thực phẩm và thành phần được cho là gây ra chứng đau nửa đầu. 

7. Mất nước

Khoảng 1/3 số người bị chứng đau nửa đầu nói rằng mất nước là nguyên nhân khởi phát, và đối với một số người, ngay cả dấu hiệu mất nước nhỏ nhất cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến cơn đau đầu suy nhược. Mất nước ảnh hưởng đến cơ thể ở mọi cấp độ và có thể gây chóng mặt, lú lẫn, thậm chí có thể trở thành tình trạng cấp cứu y tế.

Cách đối phó: 

• Luôn mang theo một chai nước và theo dõi lượng nước nạp vào cơ thể, Cần thận trọng khi sử dụng các thuốc lợi tiểu nhất là ở những người có kèm suy thận và tăng huyết áp… 
• Một số người chia sẻ rằng khi xuất hiện cơn đau nửa đầu, họ thường uống một cốc nước và nghỉ ngơi để cơn đau giảm bớt. 

8. Ánh sáng

Đối với nhiều bệnh nhân đau nửa đầu, ánh sáng tự nhiên là kẻ thù. Tình trạng này được gọi là Photophobia –  chứng sợ ánh sáng , và nó thực sự là một trong những tiêu chuẩn được sử dụng để chẩn đoán chứng đau nửa đầu. 

Cả ánh sáng tự nhiên và bóng đèn huỳnh quang hoặc bóng đèn nhấp nháy đều có vấn đề, khiến bạn khó có thể ở bên ngoài hoặc ở trong môi trường văn phòng.

Cách đối phó: 

• Đeo kính râm rất hữu ích khi bạn ra ngoài 
• Khi đối mặt với ánh sáng nhân tạo, hãy ngồi gần cửa sổ hơn và tránh ánh sáng nhấp nháy hoặc nguồn sáng chói. 
• Đèn xanh lục là dải ánh sáng duy nhất đã được chứng minh là không làm trầm trọng thêm các triệu chứng đau nửa đầu.

9. Mùi

Một số mùi có thể kích hoạt các thụ thể thần kinh nhất định trong đường mũi có thể gây ra cơn đau nửa đầu hoặc làm cho cơn đau nửa đầu đã bắt đầu trở nên tồi tệ hơn. Osmophobia (chứng sợ mùi) là một triệu chứng phổ biến của chứng đau nửa đầu.

Cách đối phó:

• Tránh nước hoa, mùi thức ăn mạnh, hóa chất hoặc xăng dầu. 
• Nếu bạn làm việc trong môi trường văn phòng, hãy cho đồng nghiệp biết tình trạng của bạn và đừng ngại yêu cầu họ hạn chế xịt nước hoa. Bạn có thể lựa chọn ngồi ở nơi thoáng khí hoặc tránh vị trí gần các đồng nghiệp sử dụng các loại nước hoa có mùi nồng.

10. Lạm dụng thuốc

Trớ trêu thay, nếu bạn thường xuyên bị đau nửa đầu và dùng thuốc giảm đau cấp tính do bác sĩ kê đơn hơn 10 ngày trong một tháng, bản thân nó có thể gây ra nhiều cơn đau nửa đầu hơn — hiện tượng được gọi là Đau đầu do lạm dụng thuốc (MOH).

Cách đối phó: 

• Nếu bạn bị MOH, trước tiên bạn phải ngừng dùng thuốc và loại bỏ thuốc ra khỏi cơ thể trước khi bạn có thể ngừng chu kỳ đau. 
• Bạn nên làm việc với bác sĩ để tìm hiểu cách loại bỏ một số loại thuốc, chẳng hạn như opioid hoặc thuốc chứa butalbital, một cách an toàn. 

Hãy nhớ rằng kinh nghiệm của mỗi người về chứng đau nửa đầu và các tác nhân gây đau nửa đầu là khác nhau. Đừng cảm thấy ngần ngại khi nói chuyện với bác sĩ hoặc chuyên gia thần kinh về các yếu tố khởi phát của bạn — điều này sẽ giúp họ đưa ra chẩn đoán chính xác và bắt đầu kế hoạch điều trị tốt nhất cho các triệu chứng của bạn.

BS Uông Mai lược dịch

Bài viết 10 nguyên nhân gây đau nửa đầu Migraine và cách khắc phục đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Vạn Quốc Dược Vương.

Bệnh đau đầu Migraine hay còn gọi là bệnh đau nửa đầu thuộc nhóm đau đầu mạn tính có nguồn gốc rối loạn nguyên phát ở não, mang tính chất gia đình, diễn tiến bệnh phức tạp. Bệnh không nguy hiểm đến tính mạng ngoại trừ các thể đặc biệt như Migraine có biến chứng thần kinh. Mặc dù vậy, những cơn nhức nửa đầu dữ dội kéo dài kết hợp với một số triệu chứng khác ảnh hưởng lớn đến hiệu quả công việc cũng như chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc phát hiện và điều trị kịp thời là cần thiết, bởi lẽ làm hạn chế được các cơn đau gây khó chịu, lo lắng cho người bệnh nhằm cải thiện về hiệu quả công việc cũng như chất lượng cuộc sống cho và những biến chứng có thể xảy ra.

Nguyên nhân gây bệnh đau nửa đầu Migraine

Bệnh đau nửa đầu được liệt kê vào nhóm đau đầu do nguyên nhân ảnh hưởng đến các mạch máu não. Tuy nhiên, cho đến ngày nay thì nguyên nhân thực sự của bệnh này vẫn còn là một vấn đề gây nhiều tranh cãi.

Theo phần lớn các chuyên gia thì bệnh đau đầu Migraine xuất phát từ căn nguyên mạch máu não xảy ra do sự thay đổi cơ chế vận mạch làm co giãn bất thường của hệ thống mạch máu não một bên, và cơ chế đã gây nên sự rối loạn này hiện nay vẫn chưa biết rõ.

Các tác giả trên thế giới như Thomas Willis 1960 hay Jame Lane 1990… cho rằng Migraine là loại nhức đầu có liên quan đến vai trò của chất dẫn truyền thần kinh thuộc hệ serotoninergic, nó có tác dụng co các động mạch lớn và giãn các động mạch nhỏ cũng như các vi mạch, thuyết này hiện nay các nhà thần kinh học thế giới vẫn còn công nhận.

Về cơ chế gây bệnh cũng như biểu hiện lâm sàng của bệnh giữa nam và nữ không có sự khác nhau rõ rệt. Một số tác giả còn cho rằng có sự liên quan với di truyền trong một số thể Migraine như migraine với biến chứng liệt nửa người có tính chất gia đình.

Đối tượng dễ mắc bệnh đau nửa đầu Migraine

Bệnh đau đầu Migraine có thể gặp ở bất kì ai. Tuy nhiên bệnh thường gặp ở phụ nữ nhiều hơn, đặc biệt là trong độ tuổi dưới 45, theo một thống kê của tạp chí Thần kinh học ở Mỹ cho thấy cứ khoảng 15-20 phụ nữ tuổi dưới 45 thì thường có một người bị bệnh. Bệnh hiếm gặp ở người già và trẻ em. Hiện nay vẫn chưa có một thống kê cụ thể nào về bệnh này trên phạm vi toàn cầu.

Triệu chứng bệnh đau nửa đầu Migraine

Bệnh đau đầu Migraine thường có những triệu chứng lâm sàng như đau một bên đầu, nhức và kéo dài từ 4 đến 72 giờ đồng hồ, có thể lần lượt đổi bên không cố định bên nào, người bệnh sẽ có cảm giác mạch đập mạnh ở vùng thái dương.

Một số trường hợp có thể cảm nhận được một vài sự thay đổi như hình ảnh, mùi vị, hoặc một cảm nhận giác quan không bình thường trước mỗi cơn đau đầu.

Mức độ và mật độ của những cơn đau đầu này tùy thuộc vào từng người bệnh với điều kiện sống và làm việc, bệnh có thể kèm theo triệu chứng buồn nôn, sợ ánh sáng, phản ứng mạnh với tiếng động, mất trí nhớ, mất ý thức,…

Theo một vài nghiên cứu thì bệnh cũng liên quan chặt chẽ với tiểu sử gia đình, nếu bố hoặc mẹ mắc chứng bệnh đau nửa đầu thì ở con cái sẽ có tỉ lệ mắc khoảng 40-45% tỉ lệ này có thể tăng lên 70% nếu bố và mẹ đều mắc phải chứng bệnh này.

Tác hại của bệnh đau nửa đầu Migraine

Mặc dù phần lớn người bị đau đầu Migraine thường ở thể không nguy hiếm đến tính mạng, tuy nhiên với một số thể đau đầu Migraine có thể gây biến chứng chứng thần kinh với những hậu quả nghiêm trọng. Đau đầu không chỉ gây cho người bệnh cảm giác rất khó chịu, dai dẳng gây ảnh hưởng đến cuộc sống mà còn có thể gây nên các chứng bệnh như trầm cảm, rối loạn thị giác hay thậm chí là đột quỵ gây nguy hiểm đến tính mạng.

Cách phòng và điều trị bệnh đau nửa đầu Migraine

– Cách phòng bệnh: để phòng bệnh có hiệu quả cần tránh các yếu tố có thể là nguồn cơn của những cơn đau đầu như:

• Các yếu tố tâm lý làm căng thẳng đầu óc, mất ngủ kéo dài, tâm lý lo lắng…
• Các yếu tố mội trường như thời tiết thay đổi, ánh sáng mạnh, tiếng ồn, mùi nồng…
• Không lạm dụng thuốc điều tri; hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia…

– Điều trị: có 2 bước điều trị chính là điều trị cắt cơn đau khi đang có cơn đau và điều trị nền khi số lượng cơn đau nhiều, điều trị tránh tái phát.

• Điều trị cắt cơn đau phải sử dụng thuốc theo sự chỉ định của bác sĩ, không nên tự ý mua hay lạm dụng các loại thuốc trị nhức đầu khác.
• Điều trị nền chỉ điều trị khi có ít nhất 3 cơn đau một tháng, thời gian điều trị là 2-3 tháng ngay cả khi không còn đau để tránh tái phát.

Khi nào bạn cần dến khám cấp cứu:

Đến phòng khám cấp cứu nếu có một trong các dấu hiệu và triệu chứng sau – nó báo hiệu một vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe:

• Đau đầu đột ngột và dữ dội
• Bạn có những vấn đề về vận động, thăng bằng, nhìn đôi hoặc nói khó, khác hẳn với những triệu chứng trước đây
• Đau đầu kèm theo sốt
• Đau đầu kèm theo cứng gáy
• Đau đầu dữ dội xuất hiện lần đầu ở những người trên 50 tuổi

Đau đầu gây ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Khi phát hiện có dấu hiệu đau nửa đầu cần phải đến khám bác sĩ để có hướng điều trị kịp thời, đúng lúc và dứt điểm nhằm hạn chế các cơn đau, cải thiện chất lượng cuộc sống và hiệu quả công việc.

BS. Vũ Hồng Vân – Khoa Nội tổng hợp – Bệnh viện Đại học Y Hà Nội

Bài viết Đau nửa đầu Migraine – căn bệnh khá phổ biến đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Vạn Quốc Dược Vương.