Sốt xuất huyết Dengue (SXH) là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra. Bệnh diễn biến nhanh và dễ chuyển nặng gây nguy hiểm tính mạng. Biến chứng bệnh sốt xuất huyết nguy hiểm là sốc, xuất huyết và suy tạng gây nguy cơ tử vong cao.
1. Sốc sốt xuất huyết
- Một trong các triệu chứng của sốt xuất huyết Dengue là sốt cao liên tục. Thường kéo dài 2 – 7 ngày và sau đó giảm sốt. Chính vào thời điểm người bệnh bắt đầu hạ sốt thì biến chứng sốt xuất huyết lại dễ xảy ra.
- Sốc thường xảy ra vào ngày thứ 3 – 7 của bệnh. Trước khi chuyển sang giai đoạn sốc người bệnh luôn xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo trước.
- Hội chứng sốc cổ điển: Tăng tính thấm thành mạch dẫn đến tràn dịch đa màng phổi – tim – bụng…. Sau đó là tụt huyết áp, suy tuần hoàn. Tràn dịch màng phổi khiến người bệnh khó thở, đau ngực. Nặng hơn có thể dẫn đến tử vong.
- Thông thường nhiễm virus Dengue typ DEN-1 và DEN-2 có liên quan đến kết quả tồi tệ hơn trong sốc sốt xuất huyết Dengue.
2. Biến chứng xuất huyết nặng
- Xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não khiến lưu lượng tuần hoàn toàn cơ thể giảm. Kết hợp thêm tình trạng giảm tiểu cầu khiến máu chảy khó cầm làm nặng thêm tình trạng xuất huyết. Vòng xoắn này đưa bệnh nhân tiến vào giai đoạn nguy hiểm. Ngay cả khi nếu thoát chết người bệnh rất có thể vẫn phải sống chung với di chứng nhất là trường hợp xuất huyết não.
- Phần lớn các xuất huyết nội tạng có thể gặp ở những bệnh nhân vốn đã mắc các bệnh mạn tính. Ví như viêm loét dạ dày, xơ gan, viêm đại tràng, trĩ… Do vậy người có các bệnh mạn tính mắc sốt xuất huyết nên được theo dõi tại cơ sở y tế để cấp cứu kịp thời.
- Tình trạng xuất huyết nặng còn do sử dụng thuốc hạ sốt sai cách. Việc sử dụng thuốc asprin, thuốc chống viêm để hạ sốt làm tăng nguy cơ chảy máu
3. Suy đa tạng
Khá nhiều trường hợp sốt xuất huyết biến chứng suy tạng mà điển hình là suy gan, thận, tim. Đặc biệt ở những bệnh nhân có tiền sử viêm gan, xơ gan, suy thận, suy tim, đái tháo đường, hen thì tình trạng suy đa tạng hoàn toàn có thể xảy ra.
- Đau vùng hạ sườn phải – vùng gan là dấu hiệu thường gặp trong sốt xuất huyết. Tuy nhiên tình trạng này sẽ nặng lên nếu tiến triển thành viêm gan cấp, suy gan.
- Viêm gan có thể xả ra và tiến triển nặng lên thành suy gan tối cấp. Tổn thương gan với các mức độ khác nhau là một biểu hiện bệnh gần như hằng định của SXH Dengue, đặc biệt là trong hội chứng sốc do sốt xuất huyết Dengue. Tổn thương gan gây nên rối loạn đông máu có thể là một trong những cơ chế gây nên xuất huyết trong SXH Dengue. Tăng cao các men gan (SGOT và SGPT) là những dấu hiệu của tổn thương gan cũng như suy giảm chức năng gan trong SXH Dengue. Các nghiên cứu khác nhau đã cho thấy mức độ tổn thương gan cũng như rối loạn đông máu có tương quan với sự nhân lên của virus trong tế bào gan bị nhiễm virus Dengue
- Viêm cơ tim là một biến chứng mặc dù nhẹ nhưng có thể tiến triển thành suy tim toàn bộ mất bù, rối loạn nhịp tim nặng, tắc động mạch ngoại vi… Biểu hiện của viêm cơ tim do virus thường là sốt cao, đau mỏi cơ khớp, nhịp tim nhanh, mạch yếu, huyết áp tụt, hồi hộp trống ngực, đau tức ngực khó thở…
- Bên cạnh đó nhiễm toan lactic cũng góp phần làm giảm co bóp cơ tim.
- Suy thận cấp thường xảy ra do tụt huyết áp trong sốc và dễ dẫn đến tử vong.
Để tránh được những biến chứng của SXH Dengue và kịp thời xử lý thì việc theo dõi người bệnh SXH là vô cùng quan trọng. Người bệnh cần được theo dõi liên tục cho đến khi toàn trạng hồi phục và mạch huyết áp ổn định.
